Գերմանիայի դպրոցական կրթական համակարգը հիմնված է բազմամակարդակ մոտեցման վրա, որը նպատակ ունի ապահովել զարգացման հնարավորություններ ինչպես ակադեմիական, այնպես էլ մասնագիտական ուղղությամբ։

Կրթական համակարգի կարգավորումը հիմնականում իրականացվում է նահանգային (Länder) մակարդակով: Դա նշանակում է, որ որոշակի տարբերություններ կարող են առկա լինել տարբեր շրջաններում։ Սակայն, կան և համընդհանուր սկզբունքներ, որոնք կարգավորում են Գերմանիայի կրթության և գիտության նախարարությունը։

Գերմանիայում կրթությունը տրամադրվում է նաև ավելի ճկուն ու անհատականացված մոտեցմամբ: Դա հնարավորություն է տալիս յուրաքանչյուր երեխայի ընտրել իր զարգացման ամենահարմար ուղին։

Համակարգը հիմնված է կրթական հստակ փուլերի վրա, որոնք նախատեսված են ինչպես ակադեմիական, այնպես էլ գործնական հմտությունների զարգացման համար։ Միևնույն ժամանակ, այն հավասարապես ընդգրկում է բոլոր աշակերտներին՝ ապահովելով որակյալ կրթություն՝ անկախ սոցիալական կամ տնտեսական վիճակից։

Տարրական կրթություն

Գերմանիայում դպրոցական կրթության առաջին փուլը սկսվում է Grundschule-ով, որը նախատեսված է 6-10 տարեկան երեխաների համար և պարտադիր է բոլորի համար։ Այս դպրոցը հիմնված է այն գաղափարի վրա, որ կրթությունը պետք է լինի բնականոն, ոչ ճնշող և երեխայի տարիքային հետաքրքրություններին համապատասխան։

Գերմանիայում դպրոցական կրթության առաջին փուլի ժամանակ ուսուցումը կենտրոնացած է հիմնական հմտությունների զարգացման վրա՝ կարդալ, գրել, հաշվել և վերլուծել։

Կրթության առաջին փուլի ավարտից հետո երեխաների համար սկսվում է կարևոր որոշման ժամանակը․ ի տարբերություն շատ երկրների, Գերմանիայում աշակերտները չեն շարունակում նույն ուղով։ Նրանք ընտրում են իրենց կրթական ուղղությունը, որը կախված է ինչպես իրենց ակադեմիական հաջողություններից, այնպես էլ հետաքրքրություններից։

Միջնակարգ կրթության ընտրությունը

Գերմանիայում միջնակարգ կրթությունը սկսվում է 5-րդ դասարանից և աշակերտների համար բացում է չորս հիմնական ուղի․

Մասնագիտական կրթություն

Գերմանիայի կրթական համակարգի առանձնահատկություններից մեկը մասնագիտական կրթության զարգացած մոդելն է, որն ուսանողներին թույլ է տալիս ստանալ միաժամանակ և՛ տեսական գիտելիքներ, և՛ գործնական աշխատանքային փորձ։

Դուալ կրթության համակարգն ուսանողներին թույլ է տալիս սովորել մասնագիտական դպրոցներում (Berufsschule) և միաժամանակ աշխատել տարբեր ընկերություններում: Այս մոտեցումը հնարավորություն է տալիս արդեն ավարտելուց հետո ունենալ իրական աշխատանքային փորձ։

Աշակերտները երկու օր անցկացնում են դասարանում և երեք օր՝ աշխատավայրում, իսկ ընդհանուր ուսուցումը տևում է 2-3.5 տարի՝ կախված մասնագիտությունից։ Ավարտելուց հետո ստանում են պետական վկայական՝ աշխատանքում իրենց հմտությունները հաստատելու համար։ Գերմանիայում սա համարվում է կրթության անբաժանելի մաս, և ամեն տարի հազարավոր ուսանողներ նախընտրում են հենց այս ուղին՝ ստանալով բարձր վարձատրվող մասնագիտություններ՝ առանց պարտադիր համալսարան ընդունվելու։

Նպատակները

Գերմանիայի դպրոցական կրթական համակարգը երկար տարիների ընթացքում ձևավորվել է այնպես, որ ապահովի ինչպես ակադեմիական հաջողության, այնպես էլ մասնագիտական կողմնորոշման հավասարակշռություն։ Այս մոդելը ցույց է տալիս, որ կրթությունը կարող է լինել ճկուն, բայց միևնույն ժամանակ բարձրակարգ, երբ այն հարմարեցված է ոչ միայն տնտեսության կարիքներին, այլև սովորողների անհատական զարգացմանը։

Միջազգային ասպարեզում Գերմանիայի կրթական համակարգն առանձնանում է նրանով, որ աշակերտներին թույլ է տալիս վաղ տարիքից ստանձնել իրենց կրթության պատասխանատվությունը՝ ընտրելով իրենց ապագայի համար առավել նպատակահարմար ուղղություն։ Սա նաև կրթական հաստատություններին խրախուսում է կենտրոնանալ որակական զարգացումների, և ոչ թե միայն քանակական արդյունքների վրա: Նաև նպաստում է դպրոցի և աշխատաշուկայի փոխկապակցվածությանը։ Ի վերջո, դպրոցը պետք է պատրաստի աշակերտներին ոչ թե միայն ավարտական վկայական ստանալու, այլ՝ զարգանալու և իրական աշխարհի մարտահրավերներին դիմակայելու համար։