
Լուսանկարը՝ Guardian պարբերականի կայքից
Գերմանիայի դպրոցներում փիլիսոփայության ուսուցումը կրթական ծրագրի կարևոր բաղադրիչ է: Հատկապես ավագ դպրոցներում այս առարկայի շնորհիվ սովորողները ծանոթանում են փիլիսոփայական գաղափարներին: Զարգանում է նրանց քննադատական մտածողությունը, բացի այդ՝ էթիկական հարցադրումների և վերլուծական հմտությունները:
Գերմանական դպրոցներում փիլիսոփայությունը դիտվում է որպես գիտակցված մտածողության ձևավորման միջոց: Աշակերտներին առաջարկվում է քննարկել կարևոր հարցեր՝ կապված մարդու իրավունքների, արդարության, բարոյականության և կյանքի արժեքների հետ:
Դասավանդման մեթոդները
Գերմանական դպրոցներում փիլիսոփայության դասերը կառուցվում են տարբեր մեթոդաբանական մոտեցումներով՝ կախված դպրոցի տեսակից և կրթական ծրագրից:
Մեթոդներից մեկը քննարկում-վերլուծությունն է, որը կենտրոնանում է դասական փիլիսոփայական ստեղծագործությունների քննադատական վերլուծության վրա:
Աշակերտները կարդում են Պլատոնի, Կանտի, Նիցշեի և այլ փիլիսոփաների գործերը՝ հետագայում դրանց շուրջ կազմակերպելով քննարկումներ: Այս մեթոդը նպաստում է ինչպես գրագիտության զարգացմանը, այնպես էլ վերլուծական մտածողության խորացմանը:
Մյուս մեթոդը բանավեճերի միջոցով ուսուցումն է, որը մեծապես կարևորում է ազատ արտահայտման և սեփական կարծիքի հիմնավորման մշակույթը: Աշակերտները ներկայացնում են իրենց դիրքորոշումները տարբեր սոցիալական և բարոյական հարցերի վերաբերյալ՝ հիմնվելով փիլիսոփայական գաղափարների վրա:
Դասական փիլիսոփայություն և ժամանակակից խնդիրներ
Գերմանական դպրոցներում փիլիսոփայության ուսուցումը չի սահմանափակվում դասական հեղինակների ուսումնասիրությամբ: Որպեսզի առարկան լինի արդիական և հետաքրքիր, դասավանդման մեջ ներառվում են ժամանակակից փիլիսոփայական հարցադրումներ՝ կապված, օրինակ, գլոբալիզացիայի, մարդու իրավունքների, սոցիալական արդարության, էկոլոգիական խնդիրների հետ:
Օրինակ՝ քննարկվում է հարցը, թե արդյո՞ք տեխնոլոգիական առաջընթացը բարելավում է մարդկության բարեկեցությունը, թե՞ հակառակը: Այսպիսի հարցերը խթանում են աշակերտների մտածողությունը և նրանց սովորեցնում արդի խնդիրները քննարկել փիլիսոփայական տեսանկյունից:
Աշակերտների ներգրավվածությունը և քննադատական մտածողությունը
Փիլիսոփայության դասերը Գերմանիայում կազմակերպվում են այնպես, որ խրախուսեն աշակերտների ակտիվ մասնակցությունը: Ուսուցիչները հիմնականում խուսափում են դասախոսություններից և նախընտրում են ինտերակտիվ մեթոդներ: Այսպիսով աշակերտները ոչ միայն լսում են, այլև մասնակցում են քննարկումներին:
Աշակերտները սովորում են ինչպես կառուցել տրամաբանական փաստարկներ, վերլուծել հակասական տեսակետներ և մշակել անձնական մոտեցում: Սա նպաստում է ոչ միայն քննադատական մտածողության, այլև հարգանքի և հանդուրժողականության ձևավորմանը:
Փիլիսոփայության դերը կրթության մեջ
Այս առարկան կարևոր դեր է խաղում երեխայի անհատականության և սոցիալական պատասխանատվության ձևավորման գործում:
Աշակերտները ձեռք են բերում հմտություններ, որոնք կարևոր են ոչ միայն կրթական, այլև անձնական կյանքում՝ հիմնավորված որոշումներ կայացնելու, վեճերին կառուցողական մասնակցելու և հասարակական կարևոր հարցերին իրազեկված լինելու համար:
Այսպիսով՝ Գերմանական դպրոցներում փիլիսոփայության դասավանդումը կարևոր դաստիարակչական առաքելություն ունի: Այն ձևավորում է մտածող, խելացի և սոցիալական առումով պատասխանատու քաղաքացիներ: Փիլիսոփայության դասավանդման կարևորությունը շեշտելով՝ կարելի է վստահ ասել, որ Գերմանիան առանձնանում է այս առարկայի հանդեպ իր գիտակցված և համակարգված մոտեցմամբ:
Փիլիսոփայության ուսուցումը ոչ միայն հարստացնում է աշակերտների մտավոր աշխարհը, այլև նախապատրաստում է նրանց լինել ակտիվ և հասարակության տեղեկացված ներկայացուցիչներ:
ՄՀԿ ՀԿ համահիմնադիր
Ստոկհոլմի Վալդորֆյան դպրոցի ուսուցիչ
Ստոկհոլմի համալսարանի միջազգային և
համեմատական կրթության ֆակուլտետի մագիստրոս
Նոր մեկնաբանություն