
Լուսանկարը՝ ՄՀԿ-ի
ՀՀ Սահմանադրության 38-րդ հոդվածով ամրագրված է, որ յուրաքանչյուր ոք ունի կրթության իրավունք, իսկ «Կրթության մասին» օրենքով, սահմանում է տարրական և հիմնական դպրոցի վերաբերյալ պարտադիր կրթություն․․․․
Ստացվում է՝ հանրակրթությունը յուրատեսակ գործընթաց է՝ իրավունքի և պարտադրանքի միջև։ Այն՝ որպես պետության կողմից ֆինանսավորվող և իրականացվող գործընթաց, կարիք ունի չափելիության, ասել է թե՝ արդյունքների վիճակագրության։
Պետության համար իր պատվիրած կրթության չափելիությունը վիճակագրական տարբեր տվյալներն են՝ դպրոցաշինությունից մինչև միջազգային օլիմպիադաներում գրանցված արդյունքներ։ Եվ որպես կանոն, վիճակագրական ոչ մի ուսումնասիրություն չի կատարվում, որպեսզի պարզվի, թե սովորողների քանի՞ տոկոսն է մոտիվացված գալիս դպրոց, կամ տարիքային տարբեր խմբերի միջին վիճակագրական դասարանի շրջանակում քանի՞ տոկոսն է փաստացի դժվարանում առարկայական ծրագրերը հաղթահարելու հարցում, ինչի հետևանքով, մեղմ ասած, դուրս է մնում կրթական գործընթացից։
Որպես որակյալ կրթության ցուցիչ կարելի է դիտարկել ամենասովորական, առօրյա դասաժամը և հասկանալ՝ որքանով են սովորողներն իսկապես ներգրավված, և բոլորի՞ն են արդյոք հասանելի կամ ընկալելի առարկայական ծրագրի պահանջները տվյալ դասաժամին։
Եվ մենք կունենանք բոլորովին այլ պատկեր․ որպես կանոն, յուրաքանչյուր դասարանում կտեսնենք երեխաների, որոնք անելիք չունեն․ կորցրել են առարկայի շարունակականության թելը։
Ամենատխուր, չարդարացված ու անցանկալի պատկերը 45 րոպե ոչինչ չանող աշակերտն է։ Հատկապես, երբ դա շարունակական է։
Խոսել տարբերակված ուսուցման մասին կնշանակի ինքնախաբեությամբ զբաղվել։ Որովհետև մեր կրթահամակարգը դեռևս չի տալիս այն հնարավորություններն ու միջոցները, որոնք գոնե տեխնիկապես հնարավոր կդարձնեն տարբերակված ուսուցումը։
Ընդհանրապես հանրակրթության իրավական բնութագրիչը բոլորին հասանելի, ներառական կրթությունն է՝ բառի լայն իմաստով։ Ասել է թե՝ կրթություն բոլորի համար, կրթական համակարգ, որտեղ զարգացող, ձևավորվող մարդը հնարավորություն ունի ոչ մրցակցային միջավայրում, անհատական ունակությունների և կարողությունների հիմքով բնականոն աճ արձանագրել՝ համեմատվելով ինքն իր հետ։
Հանրակրթության պարտադիր բնութագրիչը ենթադրում է կրթական ծրագրերի կայուն միատեսակություն, կրթություն՝ հիմնված ոչ թե անհատական կարիքների, այլ համընդհանուր պահանջների վրա։ Ահա այս երկու, ըստ էության, հակասող հայեցակարգերի ողջամիտ զուգակցումը միայն՝ որպես հասարակության ու անհատի հարաբերության մոդել, կարող է լինել կրթության որակի ցուցիչ։
Իհարկե, կրթությունը պետության լուրջ հոգածության կարիքն ունի․ որակյալ կրթությունը պետական լուրջ ներդրումներ է պահանջում։ Եվ այդ ներդրումների նպատակային վերաբաշխում ու հետևողականություն։
Համարձակություն է պետք կրթության քաղաքականության մեջ հաշվետվողականության բովանդակությունը ձևավորելու համար ոչ թե ձեռքբերումների և հաջողությունների հիմքով, որոնք հաճախ չափազանցված են, այլ թերությունների և անելիքների, ինչն ավելի լուրջ խթան կլինի զարգացման համար։
Եվ գուցե այդ ժամանակ ջնջվի հանրակրթության իրավունքի և պարտադրանքի սահմանը, իսկ հանրակրթությունը դառնա գիտակցված ընտրություն։
Ուսուցիչ
ՄՀԿ ՀԿ համահիմնադիր
Նոր մեկնաբանություն